Popychamy, popychamy nasz kurs. Tym razem z Robertem (Roko) i moją kursową partnerką Basią działaliśmy na Kościelcu. Najpierw Zadni Kościelec i droga Patrzykonta. Ciekawa droga z nieoczywistym przebiegiem. Miałem okazję poprowadzić większość tej drogi. Zdaje się, że kluczowe piątkowe miejsce sprytnie ominąłem przewijając się przez filarek. Generalnie fajne wspinanie, ale oczywiście wcześniej Kruki wybebeszyły mój plecak kiedy na chwile poszedłem złapać (asekurować) Roko, który przeszedł jakąś kosmiczną VII drogę. No więc bez kanapek (człowiek się nie uczy) wbiłem się w drogę. 

Poniżej Topo z serwisu Damiana Granowskiego.

Na przełęczy Kościelcowej Robert decyduje „Idziemy na Stanisławskiego, ja prowadzę”. Już wiem, że to jest droga, o której się myśli. Szedłem nią jako drugi, ale co najmniej dwa wyciągi chciałbym poprowadzić.

Słońce pomału zachodzi. Robert prowadzi, gdyby nie to pewnie bym się już niepokoił późną porą. Jeszcze ciepło, ale to już początek jesieni.

Pierwszy to odstrzelone zacięcie. Nie wyglądało, ale było dość trudne, drugi wyciąg to komin. Moja znienawidzona formacja. Nie umiem, nie czuję się pewnie, za to Basia świetnie sobie radzi, a wręcz świetnie się bawi. Jakoś to przeszedłem ale nie bardzo sobie wyobrażam prowadzenie. No cóż to wskazówka, że muszę potrenować kominy i w końcu je polubić. W końcu docieramy na szczyt, włączamy czołówki i schodzimy z Kościelca.

To był fajny dzień w Tatrach. Gdyby mi ktoś powiedział w marcu tego roku, że o tych dwóch drogach pomyślę: „fajne”, a nie ekstremalne czy epickie to bym nie uwierzył.

Fajny film zmontowany przez Lukcia z wyjścia na Gerlach. Niestety nie wszystko zagrało i o 18 zdecydowaliśmy się wycofać (zjechać) do Doliny Batyżowieckiej.

Co nie zagrało? Droga prosta technicznie, ale przerósł nas czas.

• Należało jednak spać w górach skoro miejsca w Śląskim Domu nie było.
• Poruszaliśmy się de facto w jednym zespole 4 osobowym zamiast w dwóch zespołach dwuosobowych.

Wycieczka fajna. Czego nie ma na filmie to dość dramatyczna sytuacja w jednym ze żlebów. Przed nami szła para ojciec-syn. Szli na lotnej, w pewnym momencie ojciec (szedł jako drugi) zeszedł za nisko. Coś tknęło syna i zaczął asekurować na sztywno z taśmy zarzuconej na blok. To prawdopodobnie uratowało ojca od conajmniej sporych urazów. Półka na którą wchodził zerwała się i poleciała w przepaść. Syn czujnie wyłapał lot.

Andy zaproponował Baranie Rogi, ja Drogę Szadka i poszło. To był taki wyjazd, że wszystko (prawie) było jak należy.

Ruszyliśmy poprzedniego dnia, tuż przed zmrokiem byliśmy przy Chacie Teryeho. Nie było miejsca w schronisku więc zabiwakowaliśmy na skałach nieopodal. Taki zresztą był plan, więc byliśmy przygotowani. Noc w „Million stars hotel”. Budziłem się w nocy i starałem nie zasnąć gapiąc się na gwiazdy. Księżyc zaszedł po 22, ale gwiazdy dawały tyle światła, że grań wokół wyraźnie odcinała się od nieba.

Świt w Dolinie Pięciu Stawów Spiskich. To ciemniejsze to Żółta Ściana, za nią Pośrednia Grań.

 

Andy zarządził… „jeszcze dziesięć minut”

Trzeba jednak się zbierać.

Spało się dobrze, budzik zadzwonił około 6. Czas wstawać. Śniadanie i pod ścianę.- Chyba nie pamiętasz gdzie położyłeś – odparł Andy, kiedy zaalarmowałem go, że moja torba z kanapkami i batonikami zniknęła. Mina mu zrzedła kiedy podszedł do swojej dziupli z kanapkami… byłymi kanapkami. Wnęka w skale była na swoim miejscu, ale śladu po reklamówce z kanapkami nie było.

Biwak mieliśmy niby wysoko (2015 m.n.p.m) i niedźwiedź tak wysoko nie chodzi, ale strzeżonego świstak strzeże więc worki z jedzeniem odłożyliśmy w skały nieopodal. Lepiej żeby miś zajął się kanapkami niż miał nas przeszukiwać w nadziei, że mamy coś smacznego.

Nerwowo rozglądaliśmy się po okolicy. Miś? Raczej nie. Miś rozrabia, hałasuje i rozrywa, a tu nic. Zerknęliśmy podejrzliwie na sąsiadów biwakujących nieopodal. Kto żre mój chleb żytni z polędwicą, suszonymi pomidorami i rukolą? No kto! Nikt nie wydawał złoczyńcą. Nic, trzeba było poczekać do 7 kiedy otworzą schronisko. Za jakieś obłędne naście euro zjedliśmy podłą parówkę podawaną za to z ciepłą i słodką herbatą.

Podejście pod start drogi oczywiste.

Ruszyliśmy pod ścianę. Po drodze spotkaliśmy wygrzebujący się spośród kamieni słowacki zespół. Ich celem była sąsiednia droga – Indiańskie Lato. Chcieliśmy się uwinąć wcześnie tak żeby uniknąć ryzyka burzy i o bezpiecznej porze być znów w pobliżu schroniska. Sadkova Cesta to cztero- lub pięciowyciągowa droga o trudnościach IV. W opisach obiecywali, że ostatni wyciąg to płytowe wspinanie. Pierwszy dwójkowy wyciąg II żywcujemy i dalej wbijamy się w górę kominkiem. Idzie nam dobrze. Jest spora radocha ze wspinania.

Andy na płytowym wyciągu

Dopiero na 3. wyciągu zaczyna się górska przygoda, niech ją szlag… Z opisu drogi zapamiętałem, że wyciąg biegnie w stronę dwóch wybitnych turniczek. W prawo odchodzi duża półka, którą mogę obejść trudności, ale zachciało mi się wspinać. Najpierw po prawej… gdybym mógł założyć jakąś asekurację to bym pociągnął, ale kiedy dwie stopy mam ustawione na płycie „na tarcie”, a trzymam się grzebienia jedną ręką, a drugą wbijam w dziurkę na dwa palce to zdaję sobie sprawę, że to nie są „czwórkowe” trudności i się „zapchałem”. No nic. Krzyczę od Andy`ego żeby był czujny i robię wycof. Wchodzę w lewo. Pierwsze ruchy proste, ale droga się lekko wywiesza, wyżej na nogach… Asekuracja podła, a lot zakończy się na półce. Spróbujmy w dół… o k… nie widać stopni, które schowały się pod przewieszką. Zejście jest niebezpieczne. Jedyna droga w górę. Sapię. Dwa ruchy czujne, ale się udaje. Teraz trawers. Lina przesztywniona i każdy ruch to walka z grawitacją, tarciem i liną ciągnącą w dół.

Wreszcie połóg. Trzeba tu założyć stanowisko. Wokół pełno rumoszu, poruszam się jak na polu minowym, każdy głupi krok może zrzucić na głowę Andy`ego spore odłamki. Błąd za błędem. Gdzie tu coś wsadzić. Rysa za płytą nie wygląda za dobrze, jeden friend siada dobrze, ale nie ma gdzie włożyć kolejnego frienda. Najchętniej włożyłbym kilka punktów i backupów. Nic pewnego jednak nie ma… Z taśmy motam kierunkowego motyla, asekuruję się i krzycze – chodź. Nie czuję się dobrze z tym co wykonałem. Stanowisko niby poprawne, ale wolałbym coś jeszcze dołożyć, po drugie wpuściłem Andy`ego na trudności na jakie się nie umawialiśmy więc ryzyko, że obciąży stanowisko jest większe. Andy jednak pokonuje piątkowy fragment i możemy przenieść stanowisko we właściwe miejsce.

Okazało się, że należało przed trudnościami iść tą trawiastą półą w prawo. Ech… Odnajdywanie prawidłowego przebiegu drogi, to jeszcze potrwa zanim się nauczę to robić poprawnie. 

Ostatni wyciąg, najładniejszy.

W nagrodę ostatni wyciąg i cudowne płytowe wspinanie. Spora ekspozycja, ale są ryski i chwyty. Czysta przyjemność. Dochodzimy do grani. Ja już zrobiłem co miałem zrobić i szczerze czuję się wyrąbany. Andy chce iść na szczyt, trochę marudzę, ale ostatecznie motywuje mnie i dochodzimy do puszki.

Na Baranich Rogach

W dół po plateau, później czujnym żlebem i na piwo oraz knedliki do Chaty Zamkowskiego. 

Jakieś zmęczenie materiału nastąpiło w tych Alpach. Fizycznie super, ale psychicznie zero wojownika dlatego ucieszyłem się, kiedy Roko zaproponował żeby Basia poprowadziła wszystkie wyciągi. Podjechaliśmy kolejką na Hrebenok, później sprint pod próg pod Chatą Teryeho. W ramach zajęć z topografii sami mieliśmy znaleźć drogę.

Celem była „piątkowa” droga Korosadowicza. „Piątkowy” był tylko niewielki fragment, ale tego dnia wszystko wydawało mi się trudne. Basia miała jednak dobry dzień i poszło gładko. 

Zdjęcie ze strony taternik.net. Nasza droga to 11. 

Ostatni dzień w Alpach. Po dniu restu spędzonym w Chamonix wspinaliśmy się w masywie po drugiej stronie doliny. Wjechaliśmy kolejką na Plan Praz i ruszyliśmy w stronę Aiguille du Charnalon. Naszym celem była dobrze asekurowalna droga Clocher de Planpraz (max 6a). 6-7 wyciągów. 

 

Basia przed pierwszym zjazdem 

Ostatnie wyciągi we francuskiej przygodzie. Najtrudniejsze 6a prowadzi Robert.

Chmura soczewkowa nad Mont Blanc zwiastuje zmianę pogody. Tego dnia wracamy do Polski

Rano zadziorne dziewczyny z obsługi schroniska żegnają nas miło adresując śniadanie. Miło. Chleb, dżem, kawa. Mnie w to graj, lubię śniadania na słodko, nie potrzebuję jaj, kiełbasy.

Znów piękna pogoda i znów wyzwania. Fajnie, że Robert wciąga nas w przygodę na granicy możliwości technicznych. Tym razem mieliśmy podejść pół godziny od schroniska w stronę pękającego lodowca. Cel to kilka wyciągów na Iglicy Nantillon. Zaczyna się od 5b, a kończy piękną podobno rysą 6a. Przyjąłem to spokojnie, bo 6a poza moim zasięgiem, tym bardziej, że to miało być wymagające 6a. Zakładamy raki, czekany w dłoń i zasuwamy. 

Jeszcze kilka lat temu tędy biegł szlak do schroniska. Dzisiaj lodowiec raz po raz z kukiem otrząsa się ze spękanych lodowych bloków. Planeta się zmienia.

 

Przed nami sympatyczni Niemcy, psychologowie idą na zmianę. Leniuchujemy przez chwilę na gigantycznym głazie narzutowym czekając aż uporają się z robotą.

Czas iść. Pierwszy wyciąg jest cudowny. Odpęknięta rysa i stopy na tarcie. Wydaje się, że będzie hardcorowo, okazuje się, że tylko dwa ruchy są wymagające. Satysfakcja spora – udało się je wykonać. 

Zastanawia mnie tylko jeden widoczek – wyłamany całkiem nowy spit z ocalałą informacją nt. wytrzymałości 2200 kg… Daje do myślenia. Dochodzę do Niemca, trochę rozmawiamy, kto skąd etc. Zapraszam go na zimowe wspinanie w Tatrach. Wie, zna, bo ma przyjaciela z Polski lub w Polsce. Nie dopytuję, zajmuję się szpejeniem, bo jak zwykle Robert ciśnie: czas, czas…

Basia się rozwspinała i drze w górę aż miło. Kolejny wyciąg, stanowisko… i nad nami rysuje się to 6a. Lufa, pion, płaska skała. Idę. Darek i Baśka postanowili odpuścić tę przygodę ja spodziewam się latania, ale cóż przy górnej asekuracji damy radę. Sapię, dyszę, z dołu słyszę pokrzykiwania partnerów żebym „dajesz, dajesz…”. To pomaga, udaje mi się przejść całą rysę bez obciążania, dopiero przed stanowiskiem mam kilka ruchów gdzie stopy stają na niczym a dłonie leżą na kamyczkach. Nie… „Wahnę sobie” mówę do Roberta i obciążam stanowisko. Metr w lewo i jestem w łatwej rysie. „Spodziewałem się, że będe Cię wciągał” mówi Robert, a kolega z Niemiec gratuluje. Przed chwilą dopingował swoją partnerkę na tym wyciągu.Kurde, to jest prawdziwe, prawdziwe wspinania. Jasny i czerwony granit, rysa, lufa od nieba do piekła. Chcę robić drogi o tej trudności. Najpierw w skałach, później w górach.

Najładniejszy w mojej ocenie wyciąg z całego alpejskiego wyjazdu. Czas się zbierać i wracać do Chamonix.

 

Schodzimy. Pod schroniskiem, ktoś przysposobił sobie pole namiotowe. Ładnie. Z tyłu „Ząb Giganta” 

Skały wygładzone przez morenę boczną lodowca. 

Zjeżdżamy w dół, przepak i zejście na dół do kolejki. Jutro dzień restu. Wieczorem wino i… dużo, dużo piwa. W namiocie do godz. 12. Odreagowałem te 4 dni w pionie. 

Lodowiec nabroił. Droga, która wybraliśmy nie nadawała się wg. Pań rządzących schroniskiem do wspinaczki. Poleciły inną, do której oryginalnie mieliśmy się dostać wykonując kilka długich zjazdów. Pogoda znów cudna. W ciągu zjazdów gubię przyrząd asekuracyjny k… to już kolejny raz. Pal licho przyrząd, zdarza się ale to dopiero początek dnia i drugi z 7 zjazdów. No nic, wykorzystujemy to jako okazję do przećwiczenia zjazdu we dwóch. Podpinam się lonżą do łącznika Roberta i jedziemy. Niestety zjazd nieco trawersuje, a po prawej mam potok. Raz po raz udaje mi się ściągnąć Roberta w strugi wody. My to raz, liny dwa. Na szczęście słońce operuje mocno.

Zjeżdża Basia,  Robert pilotuje ją do stanowiska. Ten potok po prawej jest nieco niepokojący, bo jak się za chwile okaże w tym miejscu ma iść nasza droga.

W lewo też nie bardzo się dało.

 

Już na lodowcu. Asekuruję Roberta na pierwszym wyciągu. Wprawne oko zobaczy brak przelotu, więc właściwie trzymam linę. Nie wyglądało to wspinaczkowo. Krucho, mokro i nie ma gdzie założyć punktu.

Dojechaliśmy na dno doliny. Poziom lodowca Mer de Glace. Po krótkim rozpoznaniu Robert postanowił ruszyć wyżej. Później my. Baśka, ja i Darek. Nie wyglądało to fajnie. Kamienie się ruszają, woda cieknie. Przy stanowisku Robert postanowił jeszcze sprawdzić czy się da iść, ale jedyny sensowny przebieg to środkiem potoku. Wycofujemy się. Nie będzie wspinania. Wrócimy poprzez lodowiec na ferratę i z powrotem do schroniska.

Robert z Darkiem analizują przebieg drogi. Ostatecznie uznajemy, że rzeczywiście potok zmienił bieg w stosunku do przewodnika i nie mieliśmy szans jej zrobić nie decydując się na wspinanie w strugach wody.

 

Mer de glace

Mnie nie martwi brak wspinania. Mam okazję przejść się po lodowcu. Tysiące lat, potęga i … często widziane odłamki zielonych butelek. Dziesiątki, wyraźnie widocznych kolorowych oczek odcina się od szarości, bieli i błękitu lodu. Darek wysnuwa teorię, że kiedyś po prostu wyrzucano butelki po opróżnieniu, a że lodowiec wyrzuca na powierzchnię to co nie należy do niego stąd nagromadzenie na powierzchni.

Wracamy do schroniska. Po drodze jeszcze udaje mi się poprowadzić jedną drogę oraz kompletnie spieprzyć jej trzeci wyciąg. Rozwaliłem sobie palec, zakrwawiłem linę i miałem dość wspinania. Na pomoc przychodzi Robert. Okazało się, że do barierki schroniska z miejsca gdzie odpuściłem było 20 metrów i trzy trudniejsze ruchy. Głowa idzie. W każdym sporcie

Drugiego dnia pobudka rozsądnie. O 7.30 wychodzimy. Komfortowa sytuacja nasz cel igła Tour Verte (2760) ma podstawę ulokowaną niespełna 15 minut od schroniska. 6 wyciągów o trudności do 5c.

Walczę z pierwszym wyciągiem 5c, a Robert lekko zaniepokojony tym co robię, nie na tyle, żeby mi nie zrobić tego zdjęcia, ale na tyle żebym mu się przyśnił.

W pierwszy poważniejszy dla nas wyciąg (5c) z naszego zespołu wstawia się Baśka. Dzielnie walczy szukając dobrej asekuracji przed kluczową rysą. To nie jest zbyt łatwe miejsce. Wczoraj wieczorem przeszedłem ją na drugiego, to znaczy przy górnej asekuracji. To duży komfort, ewentualny lot oznacza w zależności od skrupulatności asekuranta oraz odległości od stanowiska (sprężystość liny) krótkie obsunięcie zakończone łagodnym hamowaniem. Można sobie pozwolić na ryzykowne ruchy.

Zawodowo szkolę z zarządzania ryzykiem, różnica pomiędzy tym na co się decyduje wspinacz mając asekurację z góry, a sytuacją kiedy najbliższy przelot jest daleko pod nim jest absolutnie laboratoryjnym przykładem zarządzania dwoma paramterami ryzyka: prawdopodobieństwem, że coś się wydarzy i skutkami jeśli się wydarzy. Mądrze nazywa się to materializacją. No więc kiedy mam wpinkę nad sobą i to pewną np. gdy jestem asekurowany z góry to pozwalam sobie na ryzykowne ruchy, stanie na ziarnkach skały i chwytanie się oblaków i dziurek. Mogę sobie na to pozwolić, bo chociaż pode mną lufa, prawdopodobieństwo, że pofrunę w dół jest niewielkie. Inaczej kiedy ewentualne odpadnięcie oznacza spotkanie ze skalną półką, albo przelot niepewny. W tym samym miejscu potrzebuję pewnych klam, dobrych stopni, a na dziurki i oblaki nawet nie spojrzę. Skutki bolesnego lotu te same, ale prawdopodobieństwo zgoła inne więc te zmienne wyznaczają jak bardzo pewne chwyty i stopnie muszę mieć. Tak było i tym razem. Ryska nie puściła Baśki, Roko puścił mnie.
Co ja tam wyrabiałem. Góra, dół, friend, spit, lewo do rysy w prawo do kantu… Dość powiedzieć, że Robertowi się śnił tej nocy mój lot. Sam się jeszcze bardzo nie zdążyłem przestraszyć i udało mi się wytargać w górę. Może nie do końca zgodnie z najtrudniejszym przebiegiem drogi (6a), ale szczęśliwie.

 Tu spotykają się lodowce. Po lewej Glacier des Leschaux, po prawej Glacier du Geant, które razem dalej zgodnie płyną w dół jako Mer de Glaces 

Na trzecim wyciągu. „Trzymam” Roberta.

Następne wyciągi.
W kominie, który chciałem poprowadzić walczą Bułgarzy. Widząc ich tańczących na pierwszym wyciągu pomyślałem, że może nie idzie im najlepiej. Po moich wyczynach musiałem odszczekać. Po drodze wyprzedza nas zespół niemiecki. Niemka, która prowadzi jest w trakcie kursu na przewodnika IVBV, pewnie i szybko płynie nad trudnościami.
Roko ma dość wrażeń na dzisiaj dlatego prowadzi przedostatni i ostatni wyciąg, na chwile opuszczając drogę i prąc ścianą. Tu trudności są na poziomie 6a+, jeden ruch jest dla mnie za trudny i proszę o pomoc, czyli sztywne wybranie liny, przytrzymuję się przelotu i dochodzę do stanowiska.
Przestrzeń, wysokość i majestatyczny lodowiec robią swoje mocno sponiewierani docieramy do schroniska, grzecznie około 21 lądując w pościeli. Biednemu Roko do łóżka zwalają się dwaj Czesi, jeden pachnie czosnkiem, a drugi głośno chrapie za nic mając potrząsanie. Przydają się stopery.
Prowadzące schronisko mocno odradzają nam cel następnego dnia, lodowiec nabroił. Proponują drogę, która startuje z lodowca, czyli zaczniemy nietypowo – od zjazdów.

1500 km, 15 h drogi. O godz. 3 nad ranem lądujemy gdzieś w Chamonix. Baśka wiesza hamak miedzy drzewami, Robert nocuje w samochodzie, my z Darkiem wybieramy zaciszne pobliże kontenera w miejskim parku. Jeszcze przed zaśnięciem komentujemy odległy łomot, że warto byłoby się nie budzić w deszczu pod gołym niebem. To nie były grzmoty tylko żyjący lodowiec nad Chamonix. Mount Blanc wygląda… dostępnie w porównaniu z okolicznymi igłami. I rzeczywiście tak jest, problemem jest tylko aklimatyzacja i jeden kluczowy żleb (kuluar), ale nie po to tu przyjechaliśmy.

Pierwszy nocleg zaliczamy w parku w Chamonix. Przyjemne 6 godzin snu. Noc ciepła, śpiwory również, powietrze rześkie… Jak dawno nie spałem pod gołym niebem.

Lodowcowa rzeka Arve i Mont Blanc w tle.

Najwyższa góra jest świetnie widoczna z każdego miejsca w Chamonix. Po jednej stronie lodowiec i granitowej igły (Aguilles), pod drugiej stronie doliny mekka dla paralotniarzy na Le Brevent. Dzieje się tutaj wokół. Niektórzy przesadzają przechadzając się w uprzężach po centrum miasta, ale… każdy ma swoje osobiste Krupówki. 

Kolejką Montenvers wjeżdżamy na lodowiec Mer de Glace. Moreną, a później lodem zmierzamy do viaferatowych drabinek, którymi dostajemy się na szlak w stronę schroniska.

Spieszmy się kochać lodowce, tak szybko odchodzą.

Poziom lodowca z czasu, gdy miałem 23 lata jest 100 metrów niżej! Globalne ocieplenie, erozja etc… ale to zdjęcie uświadamia mi jak gwałtowne zmiany zachodzą na mojej planecie, nie tylko te obyczajowe i społeczne. Świat się zmienia za kilka dni powiem na stanowisku do pewnej Niemki. Razem obserwowaliśmy jak z lodowca urywają się bloki lodu wielkości TIRa… „Gwałtownie się zmienia” – powiedziało któreś z nas w odpowiedzi na ogarniający całą dolinę łoskot.

Wyłania się potęga. Lodowcowa rynna, a nad nią Petit Dru. Wybitny szczyt. Ta biała plama to obryw, jeszcze kilkanaście lat temu wiodły tam drogi wspinaczkowe (Robert tam się wspinał)

Darek i Robert na Mer de Glaces (Morze Lodów), jeszcze kilka lat, a będzie z tego Morze Kamieni

Szybko przypominam sobie jakie moreny są na lodowcu. Teraz mamy do czynienia z moreną grzbietową i nie chodzi o to, co Baśka dźwiga na grzbiecie 

Początek podejścia z lodowca. Gładko i stromo.

Viaferatowe podejście do szlaku biegnącego w stronę schroniska. Wspinaczkowe trudności dopiero przed nami. 

Idziemy dalej. Krajobrazy gładzone, autorstwo lodowiec Tacul.

Wieczorne wspinanie na drodze o przyjaznej nazwie La Piege (Pułapka)

Przychodzimy do schroniska. Jest 17.30. Robert, który wykorzystuje każdą okazję do wspinania mówi żebym go „złapał” czyli poasekurował. Idziemy na Tour Verte, 5 minut od schroniska. Wyciągi 5c i 6a. Muszę się nauczyć tej skali. Czuję skalę Kurtyki obowiązującą w Dolinkach, wiem czym jest skala Tatrzańska (UIAA) tutejszą dopiero muszę poczuć, sprawdzić gdzie jest granica.

Robert sprawnie pokonuje pierwszy wyciąg, wspina się z wyraźną radością. Nawet jego rzucane „kurde, trudno” czuć podszyte jest frajdą. Pierwszy wyciąg, drugi. Po tym odmawiam. Jestem zbyt zmęczony, Robert postanawia spróbować, ale kończy mu się lina, poza tym jest 20, robi się szarówka i domyślamy się, że dzisiaj możemy zasnąć bez kolacji, która była zaplanowana na 20.

W tej chwili do zespołu który kilkanaście minut wcześniej wspinał się nad lodowcem podlatuje śmigłowiec. Jak się dowiadujemy później ktoś z nich uszkodził nogę. W Chamonix loty ratownicze obsługuje żandarmeria i są darmowe… zapewne to jedna z przyczyn, dla których chwilami ruch lotniczy przypomina ten samochodowy na Alejach Trzech Wieszczów w Krakowie.

Zawieszone nad lodowcem schronisko Envers 2493. (Refuge de L`Envers Des Aguilles). Ceny pobytu po okazaniu legitymacji Alpenverein znośne, jedzenia nieznośne) 

Po przyjściu do schroniska dostajemy solidną zjebkę od dwóch prowadzących kuchnię dziewczyn za spóźnienie na kolacje, na szczęście dostajemy również kolację. Schronisko surowe. Bez pryszniców, ale jest pościel na wieloosobowych pryczach i nie za dużo ludzi dlatego jest perspektywa niezłego snu. Tego potrzebuję po nocy spędzonej w samochodzie, w parku i wędrówce. Dziewczyny jak się okazuje nie tylko gotują, ale prowadzą książkę wyjść alpinistycznych, doradzają nt. przebiegu drogi i odradzają niebezpieczne drogi.

Zmierzch w stylu alpejskim. Jutro zaczyna się przygoda.

O tym, że trzeba rozwijać swoje umiejętności i wiedzę poruszania się w górach poza utartymi szlakami wiedziałem od dawna, w maju postanowiłem, że trzeba wygospodarować dwa tygodnie i zrealizować kurs wg. zaleceń PZA. Wcześniej jednak w grudniu ub. roku pojechałem do Roztoki, gdzie imprezę organizowała szkoła wspinaczkowa Kilimanjaro. Chciałem zapytać Szymona (Wojtka Szymanderę) czy to warto robić taki kurs oraz, z którym instruktorem. Polecił między innymi Roberta „Roko” Rokowskiego, teraz pozostało znaleźć termy i jeszcze dwóch chętnych. W maju, w klubie (KW Kraków) zgadaliśmy się z Darkiem i Baśką, że też chcą i że również na krótkiej liście instruktorów mają „Roko”. Wszystko zaczęło się kleić… poza pogodą.

Ostatecznie ruszyliśmy. Pierwszy dzień to techniki autoratownictwa ćwiczone w … Dolinie Bolechowickiej. Dużo przydatnej wiedzy.

W Tatry pojechaliśmy następnego dnia. Rozpoczęliśmy od Środkowego Żebra Skrajnego Granatu. Tempo, tempo… Robert stawia na sprawność i szybkość oraz praktyczne zastosowanie wiedzy i reguł. Praktyka przed teorią. Nie udało Ci się idealnie osadzić frienda? Włóż drugi. Jest łatwo? Szanuj sprzęt… Na dodatek od początku „Roko” zaznaczył „ja się lubię wspinać” i to widać. Każda okazja jest dobra żeby pójść w górę i nie omijać trudności. Środkowe Żebro poszło dość sprawnie. Wieczorem kolejne ćwiczenia z autoratownictwa i budowania stanowisk

 

Środkowe Żebro Skrajnego Granatu. Robert próbuje ominąć inny zespół w „piątkowym” Zacięciu Kusiona… w butach podejściowych. No ale jeśli ktoś na rozgrzewkę robi drogi 6.1 lub 6.2 to proste 5 jest dla niego bardzo proste.

 

Poranne dojścia pod ścianę dają możliwość podziwiania. Tu w Zmarzłym Stawie przegląda się przełęcz Zawrat.

Cele drugiego dnia leżą na południowej ścianie Zamarłej Turni. To legendarne miejsce w Tatrach i polskim taternictwie. Na początku ubiegłego wieku uchodziła za najtrudniejszą w Tatrach, a później jej przejście było ważnym osiągnięciem w portfolio liczącego się taternika. Wiele razy czy to z Pustej Dolinki, czy z Orlej Perci spoglądałem na te niedostępne ściany i zastanawiałem się jak emocjonujące może być wspinanie się po tej szarej płycie. Dzisiaj miałem to sprawdzić. Zaczęliśmy od drogi Festiwal Granitu (V).

Początkowo nietrudno. Robert poszedł przodem i powiesił przeloty na kluczowym „powietrznym” trawersie. To niezbyt trudne technicznie miejsce, ale brak wyraźnych stopni i konieczność zawiśnięcia na na chwytach, stawiając stopy „na tarcie” to spore wyzwanie dla psychiki. Zwłaszcza kiedy wisi się w lufie ze 100 metrów nad ziemią. Cieszę się, że miałem okazję być w Sokolikach wcześniej mam zaufanie do tarcia. Granit to granit, nie śliski jurajski wapień. Udaje się poprowadzić ten wyciąg i uzyskać trochę pewności siebie.

Zjazd z Zamarłej. Buty trzymają dobrze, ale są „dobrze” dopasowane i na zjeździe trzeba je poluzować. Zawsze obawiam się, że mi się zsuną ze stopy.

Zjeżdżamy w dół. W tym czasie… kruki podkradły się do naszych plecaków, otworzyły zamki błyskawiczne i okradły plecaki. Mnie zeżarły batonik i przeglądnęły portfel. Instruktorowi z sąsiedniego zespołu ukradły 40 zł. Są takie sprytne, że nawet trudno się złościć.

Tym bardziej, że przed nami drugi cel tego dnia droga „Lewi Wrześniacy” (IV+). Tu już widać, że się oswajamy z ekspozycją. Droga idzie sprawnie. 

Darek pod Lewymi Wrześniakami.

Ostatniego dnia tej części kursu idziemy na Północny Filar Świnicy. Tego dnia wspinaczki nie było za dużo. Trudności techniczne umiarkowane, ale fizycznie wyczerpujące zwłaszcza, że prowadziłem wszystkie wyciągi w swoim zespole. Ciągnięcie przesztywnionej liny przez połogie trawy i płyty… Lepiej było iść na lotnej.

Tak zapamiętałem przebieg drogi.

W trakcie tego dnia po raz kolejny przekonałem się również czym mogą być góry i na czym polega różnica pomiędzy sportami boiska (wspinaczka skałkowa, gry zespołowe) a sportami przestrzeni (taternictwo, żeglarstwo, lotnie). Robert, który jest również pracownikiem naukowym krakowskiego AWF wyjaśnił to prosto. Ze sportów boiska możesz się wycofać kiedy chcesz, w sportach przestrzeni musisz dokończyć grę… niezależnie od tego czy masz ochotę, czy pada, wieje, boli.

No więc tuż przed szczytem zmaterializował się „przestrzenny” charakter wspinania w Tatrach. W ostatnim kominku przed szczytem spotkaliśmy jakiś zespół, który obszedł dolną część drogi trawiastym zachodem. Trzeba było na nich poczekać, a poruszali się jakby tu określić… bez gracji, czyli ładowali po czym wlezie nie patrząc co się dzieje z kamieniami. Doświadczyła tego Baśka, która znalazła się w kluczowym momencie kominka. W jej kask uderzył kamień wielkości grubego telefonu komórkowego. 

Tak wyglądał kask po uderzeniu niewielkiego kamienia zrzuconego przez poprzedzający zespół

Dokładnie w tym samym momencie spadły pierwsze krople deszczu i zaczęło grzmieć. Trudność wyciągu wzrosła gwałtownie w ciągu kilku sekund. Do tego burza na grani. Biegłem na czworaka po trójkowym wyciągu ciągnąć coraz cięższą od wody linę. Szybko na grań. Darka ściągałem używając do asekuracji bloku skalnego. Robert najpierw bezpiecznie wyekspediował Baśkę, później pomógł nam. Liny do plecaka i bez ściągania butów wspinaczkowych w dół po trawach do szlaku turystycznego. Rozlegające się coraz bliżej grzmoty były naturalnym dopingiem. Wreszcie ze 100 metrów pod granią można ubrać zwykłe buty i ruszyć w dół. Burza mocno postraszyła, ale koniec końców, gdy byliśmy już na przełęczy odpuściła. Kolejna kursowa nauczka. Prosta droga w deszczu staje się mocnym wyzwaniem. Tarcie nie działa, trzeba szukać pewnych chwytów i stopni. Dobrze mieć zapas umiejętności, a więc w skały „robić metry”. 

W tym momencie mieliśmy za sobą 1/3 kursu. Druga część miała się odbyć w Alpach – cel Chamonix.